Galaktyka Stambuł

Jesteśmy jakąś tam cząstką Kosmosu, niewielkim fragmentem jednej z wielu galaktyk. Nasze małe, niepozorne istnienia orbitują wokół większego celu, ośrodka. Mijają na mlecznej drodze, czasem obijają o siebie, kolidują.

Stambulczyk w mieście-galaktyce Stambuł.

Typowa galaktyka zawiera od 10⁷ do 10¹² gwiazd orbitujących wokół wspólnego środka masy. Prowincja Stambuł dzieli się na trzydzieści dziewięć dystryktów. Środek wspólnej masy? Europejczycy głosowaliby na Beyoğlu, stambulczycy z azjatyckiej części miasta upieraliby się na Kadıköy. Turyści, jakżeby inaczej – „Świętą Trójcę” (Hagia Sophia, Sultanahmet, Topkapı). To wszystko nieważne – środka nie ma. Nie ma centrum, a właściwie – jest ich kilka, może nawet kilkanaście. Jedyny prawdziwy środek wspólnej masy to Bosfor.

Ważną cechą galaktyk jest ich jasność. Stambuł to miasto które nie zasypia: „Z tego, co pamiętam, w Stambule nie zdarzało mi się być samotną zbyt często. (…) Brakuje mi chaosu i tego, że zawsze można było się z kimś umówić na piwo Efes. Do tego każdy przyprowadzał znajomych, można było poznać mnóstwo ciekawych osób.”

Niedzielne popołudnie, pilne zakupy, jedyny sklep wybranej marki znajduje się w centrum handlowym… Centrum handlowe? W Stambule?? W niedzielę??? Po trupie moim i weekendowych zakupoholików, którym zachciało się konsumenckich ekstrawagancji w jedyny dla wszystkich stambulczyków dzień wolny od pracy. Zderzenie galaktyk to zjawisko astronomiczne, które zachodzi, gdy dwie lub więcej galaktyk nachodzi na siebie, zaburzając nawzajem swoje pola grawitacyjne. Zderzenie takie nie stanowi jednak totalnej katastrofy. W przypadku zderzeń stambulczyków katastrofa jest gwarantowana. „Wyjechałam, bo brakowało mi ludzi, którzy mają otwarte umysły, są ciekawi świata i są w stanie dyskutować na wszelkiego rodzaju tematy.”

Galaktyki dzieli się na cztery główne typy; jednym z nich są galaktyki nieregularne. Takie, które nie mają określonego symetrycznego kształtu. „Stambuł kojarzy się z chaosem, który można tylko częściowo ogarnąć, miejscem, w którym nie można się nudzić i zróżnicowaniem wszelkiej maści.”

Ewolucja gwiazdy – w astronomii sekwencje zmian, które gwiazda przechodzi podczas całego swojego życia. „Nie mogłam przyzwyczaić się do ogólnie panującej niewiedzy. Przekonania, że Turcja to kraj cud-miód, najlepszy na świecie. Do stuprocentowego posłuszeństwa wszelakim szefom i dyrektorom. Tego, że tyle rzeczy było ayıp (tur.: wstyd), a przejawy indywidualizmu: rzadkie i niemile widziane.”

Równowaga jest dynamiczna, a jej warunki zmieniają się w miarę upływu czasu. Zmiany mogą być powolne, ale mogą też być w pewnych obszarach gwiazdy gwałtowne, co obserwujemy pośrednio jako rozbłyski. Ale globalnie gwiazda jest stabilna przez dłuższy czas. „Wracam do Turcji średnio co dwa lata i czuję się lepiej jak w domu.”

A może Stambuł to czarna dziura, która wchłania niewinne ciała niebieskie? „Jeśli miałbym wrócić, to tylko pod warunkiem, że nie będzie to na dłuższy czas.”.

W końcu nie zostaje już nic prócz ciemnej, zimnej masy, która zwana jest czarnym karłem.

cytaty kursywą: Wikipedia

cytaty w cudzysłowach: wypowiedzi byłych stambulczyków, którym dziękuję za poświęcony czas.