Jesteśmy jakąś tam cząstką Kosmosu, niewielkim fragmentem jednej z wielu galaktyk. Nasze małe, niepozorne istnienia orbitują wokół większego celu, ośrodka. Mijają na mlecznej drodze, czasem obijają o siebie, kolidują.
Stambulczyk
w mieście-galaktyce Stambuł.
Typowa galaktyka zawiera od 107 do 1012 gwiazd orbitujących wokół wspólnego środka masy. Prowincja Stambuł dzieli się na trzydzieści dziewięć dystryktów. Środek wspólnej masy? Europejczycy głosowaliby na Beyoğlu, stambulczycy z azjatyckiej części miasta upieraliby się na Kadıköy. Turyści, jakżeby inaczej – „Świętą Trójcę” (Hagia Sophia, Sultanahmet, Topkapı). To wszystko nieważne – środka nie ma. Nie ma centrum, a właściwie – jest ich kilka, może nawet kilkanaście. Jedyny prawdziwy środek wspólnej masy to Bosfor.
Ważną cechą galaktyk jest ich jasność. Stambuł to miasto które nie zasypia: „Z tego, co pamiętam, w Stambule nie zdarzało mi się być samotną zbyt często. (…) Brakuje mi chaosu i tego, że zawsze można było się z kimś umówić na piwo Efes. Do tego każdy przyprowadzał znajomych, można było poznać mnóstwo ciekawych osób.”
Niedzielne
popołudnie, pilne zakupy, jedyny sklep wybranej marki znajduje się w centrum
handlowym… Centrum handlowe? W Stambule?? W niedzielę??? Po trupie moim i weekendowych
zakupoholików, którym zachciało się konsumenckich ekstrawagancji w jedyny dla
wszystkich stambulczyków dzień wolny od pracy. Zderzenie galaktyk to zjawisko astronomiczne, które zachodzi, gdy dwie
lub więcej galaktyk nachodzi na siebie, zaburzając nawzajem swoje pola
grawitacyjne. Zderzenie takie nie stanowi jednak totalnej katastrofy. W przypadku
zderzeń stambulczyków katastrofa jest gwarantowana. „Wyjechałam, bo brakowało
mi ludzi, którzy mają otwarte umysły, są ciekawi świata i są w stanie
dyskutować na wszelkiego rodzaju tematy.”
Galaktyki dzieli się na cztery
główne typy; jednym z nich są galaktyki nieregularne. Takie, które nie mają
określonego symetrycznego kształtu. „Stambuł kojarzy się z
chaosem, który można tylko częściowo ogarnąć, miejscem, w którym nie można się
nudzić i zróżnicowaniem wszelkiej maści.”
Ewolucja gwiazdy – w astronomii sekwencje
zmian, które gwiazda przechodzi podczas całego swojego życia.
„Nie mogłam przyzwyczaić się do ogólnie panującej niewiedzy. Przekonania, że
Turcja to kraj cud-miód, najlepszy na świecie. Do stuprocentowego posłuszeństwa
wszelakim szefom i dyrektorom. Tego, że tyle rzeczy było ayıp (tur.: wstyd), a przejawy indywidualizmu: rzadkie i
niemile widziane.”
Równowaga jest dynamiczna, a jej
warunki zmieniają się w miarę upływu czasu. Zmiany
mogą być powolne, ale mogą też być w pewnych obszarach gwiazdy gwałtowne, co
obserwujemy pośrednio jako rozbłyski. Ale globalnie gwiazda jest stabilna przez
dłuższy czas. „Wracam do Turcji średnio co dwa lata i
czuję się lepiej jak w domu.”
A
może Stambuł to czarna dziura, która wchłania niewinne ciała niebieskie? „Jeśli
miałbym wrócić, to tylko pod warunkiem, że nie będzie to na dłuższy czas.”.
W końcu nie zostaje już nic prócz
ciemnej, zimnej masy, która zwana jest czarnym karłem.
cytaty
kursywą: Wikipedia
cytaty
w cudzysłowach: wypowiedzi byłych stambulczyków, którym dziękuję za poświęcony
czas.
